По пътя

(Босфорът. Надясно е входът откъм Мраморно море, напред се отива към Черно море, вляво е отклонението на Златния Рог)


Zlatnijat Rog (the Golden Horn) e estestven, d"lbok i tesen zaliv na Bosfora otk"m evropejskata chast na Istanbul. Toj deli starata ot novata chast na Grada - no vse otk"m evropejskata j strana. Dnes se kachih na korabche, s koeto se pravi p"tuvane iz Bosfora - tr"gva se ot mosta Galata na Zlatnija Rog, stiga se do samoto ustie na protoka predi Cherno more, (k"m 20 km trjabva da e p"tjat) i sled tova obratno.
Kachih se v 10.30 sutrinta - beshe p"lno, pone 200 dushi. Osven anglijski chuvah nemski, malko frenski, imashe edna prikazliva ispanska zhenska kompanija, dvojka indijtsi (ne im razbiram ezika, no bjaha indijtsi), edno italiansko semejstvo, goljama japonska grupa, dvama amerikantsi s guide, kojto tv"rdeshe, che Turtsija ne e kato Egipet, a e bogata i razvita strana, i mnogo drugi hora.

Bosfor"t pravi zavoi i stava tu shirok, tu tesen, i nakraja se stiga do edno po-tjasno mjasto, k"deto p"tnitsite slizat i mogat da vljazat v njakoi restorant. Chovek se chuvstva kato riba v mrezha - sgradite sa malko, njama nishto osven restoranti i voenni ot ohranata na protoka, i mnogo restjorantjori, koito go chakat da vleze pri tjah. No ima i oshte edna v"zmozhnost - da se kachi na h"lma nad spirkata, na kojto ima ostanki ot stara krepost. Ottam se vizhdat njakolko kilometra nazad po Bosfora i naj-vazhnoto - ustieto mu, tesnijat (naistina tova e naj-tjasnoto mjasto) izhod k"m Cherno more, simplegadskite skali.
Mostovete sa samo dva - t"nki kato metalna d"ska, bez kakvito i da e opori otk"m vodata. Po protoka vidjah mnogo leki korabcheta za turisti ili prosto za transport na p"tnitsi; malko golemi turisticheski korabi, no nemalko tankeri - pone po edin na vseki 15 minuti izliza ot Bosfora.

* * *

Grand Bazaar (ili, kakto e po-izvesten v B"lgarija - Kapal" Charshi) e pletenitsa ot zasvodeni galerii mezhdu kvartal Laleli, k"deto e hotel"t mi, i Zlatnija Rog. Tova e klasicheski orientalski pazar s vsichki v"zmozhni lokumi, kilimi, v"zglavnichki, shareni st"klarii, kozheni dreshki, tehnika, suvenircheta...vsichko. Ima i knizharnitsi s mnozhestvo knigi na arabitsa. Magazinite zatvarjat k"m pet, a predpolagam, che sled zalez sl"ntse zatvarjat i vratite na tselija pazar. Sled pet prodavachite sjadat na grupi na malki mashichki (mozhe i da sa kashoni, kakvoto i da e) pred magazinchetata i si hapvat supa, banichki i zelenchutsi - pochivat si sled rabotnija den. Obstanovkata e mnogo semejna, horata spodeljat hranata i pochivkata po bratski. No sa samo m"zhe.
Sled rabota po plochnika ostavat boklutsi - stava duma za mnogo boklutsi, ne tuk-tam, a vsicho e zarinato, tova sa kupchini, chovek trjabva da gi preskacha i zaobikalja. No sa samo opakovki, nishto drugo. Na drugija den pak e chisto - sigurno samite hora si chistjat, ne vjarvam njakoja obshtestevena sluzhba da minava i da zamita - zashtoto vsichko e izhv"rleno ne v kofi, a na zemjata, k"deto dojde.

* * *

Namerih si ljubimo zavedenie - barche na mosta Galata (toj e dvuetazhen), po-blizo do novija Grad. Predlagat se glavno salati, bira i bezalkoholni, ili pone tova se konsumira. Muzikata e umereno silna, angloezichni hitove ot poslednite godini, nishto tursko, s"vsem malko ispanoezicni. Izgled"t e k"m starata chast - Sveta Sofia, Sultanskija dvorets, a kato se st"mni - svetlinite na korabite i grada: otdjasno starija, otljavo novija, otsreshta aziatskata chast. Vhera i dnes imashe i luna. Otgore ima ribari i zatova ot vreme na vreme nagore se izddiga po njakoja ribka. Ponjakoga se izliva i kofa s voda. Kelnerite protestirat, no umereno, zashtoto masite sa nav"tre i vodata ne dostiga klientite.
Klienhtite sa mnogo, povecheto pod 25 godini, pochti vsichki sa turtsi i poravno m"zhe i zheni (bez zabradki). Tova e na 300 m. ot Kapal" Charshi i na sto metra ot edna ogromna djamija (Yeni Camii, Novata Djamija).
Tazi vecher vsichki posetiteli na bara bjaha usmihnati i shtastlivi.

Grad"t e orientalski, delovi i kosmopoliten. Toj ne e prosto evropejski - toj e ot onezi, koito sa s"zdali Evropa.